چگونه از دندان خود مراقبت کنیم ؟

مسواک زدن

استفاده از مسواک و خمیردندان رکن اصلی مراقبت از دندان هاست. مسواک زدن مرتب و با دقت، از تشکیل پلاک‌های باکتریایی جلوگیری می‌کند. این باکتری‌ها، کربوهیدرات را از غذا متابولیزه و تبدیل به اسید می‌کنند. اسید موجب از بین رفتن مینای دندان می‌شود که در نهایت منجر به پوسیدگی، زردی دندان و دندان درد می‌شود. دندانپزشک برحسب میزان پوسیدگی، از پرکردن دندان یا روکش استفاده می‌کند. مسواک زدن مرتب از ایجاد این عوارض جلوگیری می‌کند. استفاده از خمیردندان‌های حاوی فلوئورید و ضدپلاک می‌تواند این عوارض را کاهش دهد.

خمیردندان‌های اولیه، حاوی سنگ پای پودر شده برای پاک‌کنندگی بودند. بعدها، پودرهای طعم دار به خمیردندان‌ها اضافه شد تا طعم آن‌ها را لذت بخش کند. در دههٔ ۱۹۲۰، خمیرهای طعم دار به جای پودرهای طعم دار، به خمیردندان افزوده شد و برخلاف خمیردندان‌های امروزی، هیچ مادهٔ دیگری در آن‌ها یافت نمی‌شد.

مسواک‌های برقی بعدها اختراع شدند. این نوع مسواک برای افرادی که مشکل قدرتی یا سایر مشکل‌ها در ناحیهٔ دست داشتند، اختراع شد ولی اکنون در سراسر جهان، مردم عادی نیز از این نوع مسواک استفاده می‌کنند. عملکرد مسواک‌های برقی در پاک کردن پلاک و رسوبات دندان، تا حدودی برابر مسواک‌های مرسوم است.

مسواک نمی‌تواند آلودگی‌های داخل شیارهای سطح دندان، جایی که ۸۰٪ پوسیدگی‌ها روی می‌دهد، را پاک کند. نوع دیگری از مسواک‌ها لازم است تا خمیردندان‌های حاوی فلوئورید را به درون شیارها و شکاف‌ها وارد کند تا باعث خنثی شدن اسید و حفظ مینای دندان شود.

نخ دندان زدن

علاوه بر مسواک، تمیز کردن بین دندان‌ها مانع تشکیل پلاک‌های باکتریایی روی دندان  می‌شود. این نوع مراقبت از دندان توسط نخ دندان یا مسواک‌های مخصوص بین دندانی صورت می‌گیرد. البته ۸۰٪ پوسیدگی‌ها مربوط به شیارهای روی سطح دندان است ولی فضاهای بین دندان را می‌توان همچنین با خلال دندان یا وسایل دیگر پاک کرد.

سایش

لزوماً فقط مسواک دندان‌ها را تمیز نمی‌کند؛ از شاخه‌های بوته نیز می‌توان استفاده کرد همچنین شیرهٔ آن بوته جای خمیردندان را می‌گیرد. در بسیاری از جاهای دنیا از این طریق دندان‌ها تمیز می‌شود. در دنیای اسلام، miswak یا siwak استفاده می‌شود که ریشه یا شاخهٔ بوته‌است و بنا به اعتقاد مردمان، خاصیت گندزدایی دارد. پیامبر اسلام به استفاده از چوب گیاه اراک برای مسواک کردن توصیه نموده است. این گیاه حاوی فلوراید است.

تمیز کردن تخصصی

تمیز کردن دندان‌ها (پروفیلاکسیس) و جرمگیری توسط دندانپزشک باعث از بین رفتن رسوبات زرد ویا پلاک‌های روی دندان می‌شود که حتی در صورت تمیز کردن مرتب و مراقبت دقیق دندان‌ها هم ایجاد می‌شوند زیرا مناطقی در دهان وجود دارد که دسترسی به آن سخت است. ابزارهای متفاوتی برای این کار استفاده می‌شود.

دندانپزشکان کلینیک دندانپزشکی درین معتقدند که دندان‌ها حداقل یک یا دو بار در سال باید تحت تمیزشدن تخصصی قرار بگیرند. امکان دارد که دفعات تمیز شدن دندان‌ها به علت مداوای بیماری‌های دهانی یا مشکلات دهان و دندان لازم باشد افزایش پیدا کند ولی به‌طور روتین، یک نوبت در سال کافی است. این کار اگر توسط پرتوی ایکس دندانپزشکی صورت بگیرد می‌تواند فقط چند سال یک بار انجام گیرد. بین هر نوبت مراجعه برای تمیز کردن دندان‌ها، رعایت بهداشت عمومی دهان و دندان موجب می‌شود که پوسیدگی‌ها و پلاک‌ها کمتر شود.